بندیان؛ روایتهای زنده از حماسهها و آیینهای امپراطوری ساسانی

در دل خراسان رضوی، جایی در نزدیکی شهر درگز، محوطهای نهفته در دشت میان کوههای هزارمسجد و اللهاکبر، آینهایست از شکوه ساسانیان: مجموعه تاریخی بندیان. در میانه راهی خاکی، بقایای بنایی سربرآورده که سدهها پیش، مرکز آیینی، سیاسی و هنری مردمانی بزرگ بوده است. کاوشهای انجامشده در سالهای ۱۳۷۳ و ۱۳۷۴ خورشیدی، گنجینهای از گچبریهای بیمانند را آشکار کرد؛ آثاری که با مهارتی چشمگیر، وقایع دوران پادشاهی بهرام پنجم را به زبان تصویر بازگو میکنند. این روایتها، صحنهبهصحنه و همچون پلانهایی سینمایی، پیرامون دیوار تالار چرخیدهاند؛ از شکار و نبرد تا پیروزی و آیینهای مذهبی. بندیان را باید بیش از یک محوطه دانست؛ اینجا، معبدی است با معماری خشتی و دیوارهایی پوشیده از نقش، که بر بستر گچ نشستهاند. در دل تالار نیایش، آتشدان باشکوهی قرار دارد؛ کاملترین نمونهی شناختهشده از عصر ساسانی، نماد فروغ مقدس در آیین زرتشتی. در کنار گچبریهای افسانهای، پنج کتیبه به خط پهلوی نیز، بر دیوارها نقش بستهاند. این کتیبهها نهتنها مکمل تصاویرند، بلکه سندی زندهاند از تاریخ، زبان و آیینهای آن دوران. فضاهای جانبی این مجموعه نیز هر یک کارکردی ویژه داشتهاند: از محل نگهداری نذورات، تا استودانهایی تابوتگونه، که با نقوش شکار و اسطوره تزیین شدهاند و نشانهای از آیینهای تدفین زرتشتی به شمار میآیند. بندیان، با تمام زخمهایی که زمان بر چهرهاش نشانده، هنوز ایستاده است؛ راوی ساکت اما زندهی حماسهها و آیینهایی که روزگاری در دل ایرانزمین طنین افکندهاند.
راهنمای بازدید
مدت بازدید
۲ ساعت
مکان
خراسان رضوی، نزدیک شهر درگز